De verkiezing van de nieuwe President van de Verenigde Staten. Spannend! En nagenoeg onvoorspelbaar!  Met voor velen een moeilijk te bevatten of te accepteren uitkomst. Zeker als je zelf een uitgesproken mening hebt over de kwaliteit van de kandidaten. Houd dan het hoofd maar eens koel!

Maar met alle ervaring, inzichten en nieuwe technieken kunnen we een uitslag toch vast wel vrij precies voorspellen? Waarom dan toch vaak die onverwachte uitslagen na een verkiezing?

Zweefteef

Veel opiniepeilingen gaan uit van de uitslag van de laatste uitslagen. De actuele peiling wordt dan vaak ‘gecorrigeerd’ voor factoren/verhoudingen die bekend zijn van vorige keer. Dit staat bekend als de methode ‘De Hond’ van Maurice de Hond. En als er geen disruptieve verkiezingen zijn, dan maakt dat de uitkomst accurater (en goedkoper omdat je met minder interviews kan volstaan). De moeilijkheid zit echter bij de zogenaamde zwevende kiezer. De kiezer die pas op het allerlaatst zijn of haar keuze maakt. De antwoorden van die kiezer kunnen, naarmate de peiling verder voor de verkiezing ligt behoorlijk fluctueren.

United States of America

In Amerika is het niet anders. Ondanks dat er een systeem is van ‘registered voters’, bestaat er een grote groep zwevende kiezers. Opvallend bij de Amerikaanse verkiezingen is overigens dat het nagenoeg niet over de inhoud gaat. Men kiest op het karakter van iemand, of de afkeer daarvan. Dit is nog steeds het geval, alhoewel bijvoorbeeld een Bernie Sanders heeft laten zien dat de inhoud er tegenwoordig voor heel veel mensen wel toe doet. Als dit doorgaat is dit een spannende nieuwe ontwikkeling!

No dogs alowed

De methode ‘De Hond’, die ik boven omschreef namelijk door uitslagen te corrigeren voor resultaten uit het verleden, is helemaal uit de mode geraakt. In Nederland maar ook mondiaal. Disruptie door ‘protestgroepen’ is nu meer regel dan uitzondering. Of het nu gaat om Bernie, Donald, Erdogan, Le Pen of Wilders, er is sprake van een enorme onvoorspelbaarheid.

Zeker en vast

Hebben peilingen dan wel zin? Kan je überhaupt nog wel een goede peiling houden? In de tijd Pim Fortuin werd ons bureau gevraagd om een peiling te houden voor de gemeente Haarlem. Deze fijnmazige peiling leverde op dat moment vooral geschokte call agents op! Wat zij te horen kregen was niet mals! En bij de uitslagen bleek dat wij inderdaad beter dan de grote kranten, konden voorspellen dat de LPF plotseling een factor van belang was geworden. De oplossing? Eigenlijk simpel, peil kort voor de verkiezing en gebruik meer interviews.

Jan Mulder, Market onderzoeker en oprichter van Market Vision

Jan Mulder is onderzoeker bij Market Vision. Jan heeft Market Vision in 1996 opgericht na het opdoen van marketingervaring bij een van de eerste Personal Computer firma’s (Kaypro) en juridische ervaring bij Fokker Ruimtevaart.  Zijn huidige expertise is gebaseerd op meer dan 15 jaar onderzoek bij hotelketens zoals Radisson en Novotel. Jan heeft de afgelopen 5 jaar ook het vak ‘onderzoek’  onderwezen bij Hogeschool Windesheim Flevoland. Jan woont en werkt in Amstelveen. Jan heeft een Bachelors behaald aan de University of Puget Sound en een Masters aan de University of Oregon.